F.O.C.% van een pijl

FOC waarde van een pijl

De F.O.C.% van pijlen berekenen. F.O.C. staat voor Front-Of-Center of Forward-Of-Center..wat eigenlijk wil zeggen: "Hoe ver ligt het zwaartepunt van de pijl uit het midden naar voor." Dit is belangrijk omdat het het gedrag van de pijl in de vlucht mee zal bepalen. Dit wordt uitgedrukt als percentage van de lengte van de pijl.

Het is belangrijk om het F.O.C.% van je pijlen te bepalen. Je kan dit best voor alle pijlen doen en na het uitvoeren van herstellingen of zo de F.O.C.% opnieuw bepalen. Wanneer je met een pijlenset schiet, moeten de F.O.C.% van al die pijlen gelijk zijn wil je een gelijkaardig gedrag krijgen van de pijlen.

Op de tekening hieronder zie je een pijl schematisch afgebeeld.

De symbolen zijn:

• L: De totale lengte van de pijl, gemeten van de inkeping van de nok tot aan het begin van de punt. (punt niet mee meten).
• L/2: De helft van de lengte van de pijl. Dit is dus gewoon het midden.
• Groene driehoek: de plaats van het zwaartepunt van de pijl. Bepaal dit erg nauwkeuring door de pijl op een mes of meetlat te laten balanceren.
• A: De afstand van de achterkant van de pijl (inkeping van de nok) tot aan het zwaartepunt van de pijl.
• B: De afstand van de voorkant (net achter de punt) tot aan het zwaartepunt van de pijl.

De F.O.C.% gaat dus over dat stukje tussen het zwaartepunt en het midden van de pijl $\left(midden={L \over 2}\right)$. De lengte van dit stukje is dus: ${L \over 2}-B=A-{L \over 2}$

Door nu de lengte van dit stukje te delen door de totale lengte van de pijl krijg je het percentage. We vermenigvuldigen dit met 100 om het in % te plaatsen.

%F.O.C = $\left({\frac {(L/2)-B}{L}}\right)\cdot 100$

of

%F.O.C = $\left({\frac {A-(L/2)}{L}}\right)\cdot 100$

• Een snellere formule: $\%FOC=\left({A \over L}-{1 \over 2}\right)\cdot 100$

of $\%FOC=\left({1 \over 2}-{B \over L}\right)\cdot 100$

In mensentaal: hoeveel percent ligt nu het zwaartepunt verder naar voor van het midden. Waarden tussen 7% en 18% zijn OK. Ga zeker niet lager dan 7%. Algemeen wordt gesteld dat een pijl voor het schieten op een doel (target arrow) een F.O.C.% tussen de 7% en de 10% moet hebben, en pijlen voor de jacht een F.O.C.% van 10% tot 15%, een range ook door Byron Ferguson aangeraden. Hogere waarden werken ook goed.

Algemeen kan je stellen dat hoe meer het zwaartepunt naar voor zit hoe groter de hefboom is die de veren kunnen gebruiken om de pijl te sturen. Met een hogere FOC zullen de veren de losfouten beter en sneller compenseren. Ook kan je bij een hogere FOC kleinere veren gebruiken omdat die omwille van de grotere hefboom efficienter kunnen werken. Een goed document dat dit erg mooi beschijft is: Media:Understanding and applying foc.pdf. (afkomstig van deze site: UBBC)

"Zo kan het ook, maar het is niet echt zoals het moet...

Het belang van de FOC en de invloed op de pijl

• De FOC% is een belangrijker parameter van je pijl. Hoe meer de FOC% naar de voorkant van de pijl ligt, hoe groter de hefboom is die de veren hebben om je pijl te stabiliseren in de vlucht. Traditionele schutters gebruiken graag grote veren om de pijl snel te stabiliseren. Een grotere FOC zorgt voor een grotere hefboom waardoor de veren een grotere kracht uitoefenen op de pijl en die dus sneller kan stabiliseren. Zeker wanneer er met een jachtpunt met vaste blades gebruikt wordt is dit erg noodzakelijk. De punt zal wind vangen en de pijl uit de koerst sturen; de veren, en zeker dankzij een grotere FOC% zullen tegensturen en omdat het balanspunt naar voor ligt een grotere kracht kunnen uitoefenen dankzij de grotere hefboom waarvan de veren gebruik kunnen maken. Een typische FOC% voor traditionele boogjagers ligt rond de 18%.
• Specifiek voor de boogjacht: een hogere FOC% geeft ook een diepere penetratie wanneer het wild niet perfect stil staat. Het balanspunt van de pijl is ook het zwaartepunt... het zwaartepunt van een object volgt altijd zijn traject in de vlucht... dus wanneer een pijl inslaat, zal dit zwaartepunt zijn traject willen volgen... wanneer dit naar achter ligt (lage FOC) zal dit de pijl laten roteren rond de punt en een minder diepe penetratie geven. Wanneer het zwaartepunt meer vooraan ligt, zat dit effect veel minder zijn en resulteren in een diepere penetratie.